Osteoporoz
Osteoporoz gündemde fazla söz konusu olmayan ve daha cok „kemik erimesi“ olarak bilinen yaygin bir hastaliktir. Her insanda oldugu gibi kemiklerin gelisimi 30 yasina kadar sürmektedir ve yaslanmayla birlikte saglamligi senede ortalama % 1,5 azalmaktadir. Genellikle bu hastalik daha cok menopoza giren kadinlarda östrojen hormonunun azalmasiyla meydana gelmektedir.
Asagida belirttigim sebeplerden dolayi erkeklerdede olusmasi mümkün.
Kalsiyum ve Fosfat kemik gelisimi ve güclenmesi icin zorunlu olan iki mineraldir. Vücut ömür boyu kemik yapimi icin Kalsiyum`a ihtiyac duymaktadir ve bu Kalsiyumun kemiklere depolanmasi ise Vitamin D ile saglanmaktadir. Fakat zamanla minerallerin azalmasi ile kemik dokularinda zayiflamalar olusur ve kemiklerin kirilma egilimi artar. Ancak erken teshis yapilir ve bu duruma karsi önlem alinirsa kemik erime riski oldukca düsürülür.
Günümüzde uygulanan tedavi yöntemleriyle büyük basarilar elde edilmektedir. Erken tedavi basarili sonuclara ulasmak icin cok önemlidir!
Osteoporoza yol acan bazi risk faktörleri sunlardir:
• Ailede osteoporoz öyküsü
• Besinlerle yeterince kalsiyum ( süt ve süt ürünleri) alinmamasi
• Hareketsizlik
• Kotikosteroid (Kortizon) kullanmak
• Sigara ve alkol kullanimi
• Seker Hastaligi
• Migde ve Bagirsak hastaliklarindan dolayi vitaminsiz beslenme
Ve arti Kadinlarda:
• Gec adet görme ve erken Menopoz (adetten kesilme)
• Düzensiz adet dörme
• Yumurtaliklarin alinmasi
• Hic gebe kalmamis olmak
Osteoporoz hangi kemikleri etkiler?
Osteoporoz en sık vücudun yükünü taşıyan omurları etkiler. Tüm Osteoporoz olgularının %47'si omurlarda, %20'si kalçada (uyluk kemiğinin baş kısmında), %13'ü bileklerde ve %20'si diğer kemiklerde görülür. Hafif düşmeler sonucunda ya da kendiliğinden, başta kalçada olmak üzere diğer kemiklerde hayatı tehdid eden kırıklar meydana gelebilir.
Osteoporozun belirtileri :
Genellikle kemiklerdeki minerallerin azalmasi veya yogunluk kaybi uzun yillar boyunca farkedilmeden gelisir. Hastalik kemiklerdeki kirilma ile ortaya ciktiginda ise artik oldukca ilerlemisitir.Ancak bazi kisilerde ileri yaslarda romatizma zannedilen kemik agrilarina neden olabilmektedir.
• Bel ve sırt ağrılari
• Boyda kısalma, omurgada kırık
• Sırtta kamburlaşma, omuzlarda yuvarlaklaşma
• Kalça kemiğinde, el bileğinde kirik
• Kaburga kırıklari
Tedaviler:
• Vitaminli beslenme. Muhakkak hergün düzenli bir sekilde beslenmek gerekiyor. (örnegin süt, yagsiz peynir, yogurt, meyve, sebze, balik).
• Spor ( bol bol yürüyüs, yüzme, jimnastik, v.s.)
• Ilac tedavisi ( Kalsiyum ve Vitamin D)
• Hormon tedavisi
Hormon tedavisi menopoza giren kadinlarda uygulanmaktadir. Bu tedavi ile hem Osteoporozun gelisimi yavaslatilir, hemde sinirlilik ve ates basmalari ortadan kalkabilir. Ancak faydalarinin yaninda yan etkilerinin de olabiliecegini düsünmek gerekiyor.
Osteoporoz Teshisi:
Günümüzde kemik kayiplari kemik DANSITOMETRE ölcümü ile teshis edilmektedir.
Osteoporoz riskiniz var mi?
Kemik sagliginizi kontrol ediniz.
Bir dakikalik Milenyum Osteoporoz Risk Testini uygulayiniz:
1. Aile bireylerinizden herhangi birinde hafif bir carpma veya düsme sonrasi kalca kirigi meydana geldi mi?
Evet Hayir
2. Herhangi bir kemiginizde hafif bir carpma veya düsme sonrasi kirik meydana geldi mi?
Evet Hayir
3. Üc aydan daha uzun süre kortiksteroid (kortizon, prednizon, vb) kullandiniz mi?
Evet Hayir
4. 3 cm den daha fazla boy kaybiniz oldu mu?
Evet Hayir
5. Düzenli olarak asiri alkol alir misiniz?
(Güvenilir alkol limiti üzerinde)
Evet Hayir
6. Günde 20 sigaradan fazla icer misiniz ?
Evet Hayir
7. Sik sik ishal olur musunuz ?
Evet Hayir
Kadinlar icin :
8. 45 yasindan önce menopoza girdiniz mi ?
Evet Hayir
9. 12 ay veya daha uzun süredir adet görmüyor musunuz ? (gebelik disinda)
Evet Hayir
Erkekler icin :
10. Impotans-ereksiyon güclügü-,libido-cinsel istek- azligi veya düsük testosteron (erkek
Hormonu) seviyesiyle iliskili olabilecek herhangi bir baska belirtiden hic sikayet ettiniz mi ?
Evet Hayir
Bu sorulardan birden fazlasina “evet“ yaniti verdiyseniz, sizin Osteoporoz riskiniz olabilir.
Size, daha ileri testlerin gerekip gerekmedigini söylemesi icin doktorunuza gitmenizi tavsiye ederiz. Bu listeyi yaninizda götürün. Osteoporozun göreceli olarak kolay tani konabilen ve tedavi edilebilen bir hastalik olmasi sevindiricidir. Osteoporoz riskinizi azaltmak icin doktorunuzla mutlaka görüsün veyahut Osteoporoz-Ambulatorium` a basvurun.
Dr. Aynur Koca
Asagida belirttigim sebeplerden dolayi erkeklerdede olusmasi mümkün.
Kalsiyum ve Fosfat kemik gelisimi ve güclenmesi icin zorunlu olan iki mineraldir. Vücut ömür boyu kemik yapimi icin Kalsiyum`a ihtiyac duymaktadir ve bu Kalsiyumun kemiklere depolanmasi ise Vitamin D ile saglanmaktadir. Fakat zamanla minerallerin azalmasi ile kemik dokularinda zayiflamalar olusur ve kemiklerin kirilma egilimi artar. Ancak erken teshis yapilir ve bu duruma karsi önlem alinirsa kemik erime riski oldukca düsürülür.
Günümüzde uygulanan tedavi yöntemleriyle büyük basarilar elde edilmektedir. Erken tedavi basarili sonuclara ulasmak icin cok önemlidir!
Osteoporoza yol acan bazi risk faktörleri sunlardir:
• Ailede osteoporoz öyküsü
• Besinlerle yeterince kalsiyum ( süt ve süt ürünleri) alinmamasi
• Hareketsizlik
• Kotikosteroid (Kortizon) kullanmak
• Sigara ve alkol kullanimi
• Seker Hastaligi
• Migde ve Bagirsak hastaliklarindan dolayi vitaminsiz beslenme
Ve arti Kadinlarda:
• Gec adet görme ve erken Menopoz (adetten kesilme)
• Düzensiz adet dörme
• Yumurtaliklarin alinmasi
• Hic gebe kalmamis olmak
Osteoporoz hangi kemikleri etkiler?
Osteoporoz en sık vücudun yükünü taşıyan omurları etkiler. Tüm Osteoporoz olgularının %47'si omurlarda, %20'si kalçada (uyluk kemiğinin baş kısmında), %13'ü bileklerde ve %20'si diğer kemiklerde görülür. Hafif düşmeler sonucunda ya da kendiliğinden, başta kalçada olmak üzere diğer kemiklerde hayatı tehdid eden kırıklar meydana gelebilir.
Osteoporozun belirtileri :
Genellikle kemiklerdeki minerallerin azalmasi veya yogunluk kaybi uzun yillar boyunca farkedilmeden gelisir. Hastalik kemiklerdeki kirilma ile ortaya ciktiginda ise artik oldukca ilerlemisitir.Ancak bazi kisilerde ileri yaslarda romatizma zannedilen kemik agrilarina neden olabilmektedir.
• Bel ve sırt ağrılari
• Boyda kısalma, omurgada kırık
• Sırtta kamburlaşma, omuzlarda yuvarlaklaşma
• Kalça kemiğinde, el bileğinde kirik
• Kaburga kırıklari
Tedaviler:
• Vitaminli beslenme. Muhakkak hergün düzenli bir sekilde beslenmek gerekiyor. (örnegin süt, yagsiz peynir, yogurt, meyve, sebze, balik).
• Spor ( bol bol yürüyüs, yüzme, jimnastik, v.s.)
• Ilac tedavisi ( Kalsiyum ve Vitamin D)
• Hormon tedavisi
Hormon tedavisi menopoza giren kadinlarda uygulanmaktadir. Bu tedavi ile hem Osteoporozun gelisimi yavaslatilir, hemde sinirlilik ve ates basmalari ortadan kalkabilir. Ancak faydalarinin yaninda yan etkilerinin de olabiliecegini düsünmek gerekiyor.
Osteoporoz Teshisi:
Günümüzde kemik kayiplari kemik DANSITOMETRE ölcümü ile teshis edilmektedir.
Osteoporoz riskiniz var mi?
Kemik sagliginizi kontrol ediniz.
Bir dakikalik Milenyum Osteoporoz Risk Testini uygulayiniz:
1. Aile bireylerinizden herhangi birinde hafif bir carpma veya düsme sonrasi kalca kirigi meydana geldi mi?
Evet Hayir
2. Herhangi bir kemiginizde hafif bir carpma veya düsme sonrasi kirik meydana geldi mi?
Evet Hayir
3. Üc aydan daha uzun süre kortiksteroid (kortizon, prednizon, vb) kullandiniz mi?
Evet Hayir
4. 3 cm den daha fazla boy kaybiniz oldu mu?
Evet Hayir
5. Düzenli olarak asiri alkol alir misiniz?
(Güvenilir alkol limiti üzerinde)
Evet Hayir
6. Günde 20 sigaradan fazla icer misiniz ?
Evet Hayir
7. Sik sik ishal olur musunuz ?
Evet Hayir
Kadinlar icin :
8. 45 yasindan önce menopoza girdiniz mi ?
Evet Hayir
9. 12 ay veya daha uzun süredir adet görmüyor musunuz ? (gebelik disinda)
Evet Hayir
Erkekler icin :
10. Impotans-ereksiyon güclügü-,libido-cinsel istek- azligi veya düsük testosteron (erkek
Hormonu) seviyesiyle iliskili olabilecek herhangi bir baska belirtiden hic sikayet ettiniz mi ?
Evet Hayir
Bu sorulardan birden fazlasina “evet“ yaniti verdiyseniz, sizin Osteoporoz riskiniz olabilir.
Size, daha ileri testlerin gerekip gerekmedigini söylemesi icin doktorunuza gitmenizi tavsiye ederiz. Bu listeyi yaninizda götürün. Osteoporozun göreceli olarak kolay tani konabilen ve tedavi edilebilen bir hastalik olmasi sevindiricidir. Osteoporoz riskinizi azaltmak icin doktorunuzla mutlaka görüsün veyahut Osteoporoz-Ambulatorium` a basvurun.
Dr. Aynur Koca
